درمان درد دنبالچه ناشی از یبوست

درد دنبالچه عارضه ای است که فرد اغلب در تمرینات توانبخشی لگن با آن مواجه می شود. اگرچه نشستن یکی از محدودیت‌های اولیه برای بیمارانی است که با درد دنبالچه یا کوکسیگودینی مراجعه می‌کنند، اما اجابت مزاج را می‌توان در لیست شکایات عملکردی این مشکل قرار داد. حال این سؤال به ذهن می آید که: اجابت مزاج چه ارتباطی با دنبالچه دارد؟

تحرک دنبالچه با استفاده از MRI در یک مطالعه توسط Grassi و همکارانش مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق، 112 شرکت کننده داشت و موقعیت‌های حداکثر انقباض روده و همچنین فشار برای تخلیه آن به وسیله MRI مورد بررسی قرار گرفت.

این افراد از یبوست، احساس تخلیه ناقص روده ها، درد (نه درد دنبالچه)، افتادگی (پرولاپس) اندام، و ترومای جزئی شکایت داشتند. اگرچه MRI با بیمار در حالت خوابیده به پشت (یک وضعیت اجابت مزاج غیر عملکردی) تکمیل شد، با اینحال این محققان گزارش کردند که در طول حرکات کششی، دنبالچه دچار اکستنشن یا حرکت به عقب می شود.

اگر دنبالچه در طول این حرکت کششی دچار اکستنشن نشود، چه تفاقی می افتد؟ آیا ممکن است دنبالچه در اجابت مزاج اختلال ایجاد کند؟ به نظر می رسد که این موضوع با توجه به گزارش های موردی پزشکی، صادق باشد. بیمار با دنبالچۀ حرکت‌کرده به جلو مراجعه کرد و از «…بدتر شدن درد مقعدی که یک ساعت قبل از اجابت مزاج شروع می شود و چندین ساعت پس از آن ادامه می یابد» شکایت داشت. درد در هنگام نشستن روی سطح سخت نیز گزارش شد.

بیمار تحت درمان کوکسیژکتومی ( برداشتن دنبالچه) قرار گرفت که به نظر می رسید علائم را به طور قابل توجهی کاهش داد. اگرچه شاید عمل برداشتن دنبالچه تنها راه درمان در این مورد خاص بود، اما محققان بیان می کنند که درمان خط اول برای درد دنبالچه در موارد مشابه، برطرف کردن یبوست و سایر اقدامات محافظه کارانه مانند استفاده از صندلی نرم، ماساژ دنبالچه، حرکات کششی و تزریق است. اکثر بیماران به این مداخلات پاسخ مثبت خواهند داد.

مشکلات روده و درد دنبالچه

در اصل، مشکلات دنبالچه می تواند باعث مشکلات/علائم در ناحیه دستگاه گوارش (رکتوم، کولون) شود.
این امر می تواند شامل موارد زیر باشد:

اگر دنبالچه به طور ناگهانی بیش از حد به جلو متمایل شود، در واقع می تواند به سمت راست روده فرو رود و باعث احساس دائمی پری در روده شود.

وضعیت قرارگیری روده ها و دنبالچه در شکم

همچنین، در طول اجابت مزاج، حرکت مدفوع در راست روده می تواند به دنبالچه فشار وارد کند و باعث بدتر شدن درد دنبالچه شود.
اگر بیمار تحت عمل جراحی برداشتن دنبالچه قرار گرفته باشد، این موضوع یکی از عوارض بالقوه افتادگی (پرولاپس) کف لگن است. هنگامی که کف لگن آویزان است، موقعیت راست روده و مقعد تغییر می کند، که می تواند در کنترل یا دفع حرکات روده مشکل ایجاد کند.
داروهای ضد درد مصرف شده برای درد دنبالچه (یا سایر دردها) می توانند باعث یبوست، خونریزی داخلی در معده و روده و غیره شوند.

نمونه بالینی درمان درد دنبالچه (طب سوزنی دکتر انصاری)

بیمار ۵۱ ساله از حدود ۲۰ سال پیش دچار مشکلات گوارشی از جمله یبوست و اسهال شدید بودند‌. طی سالهای اخیر مشکل به حدی تشدید شده بود که ایشان نتوانستند شغل خود (دبیری) را ادامه دهند.

در سال ۱۴۰۰ به دلیل درد در ناحیه دنبالچه در هنگام نشستن و برخاستن، از این ناحیه تصویربرداری انجام شد که مشخص گردید دنبالچه به دلیل فشار روده به سمت داخل خم شده و درد شدیدی را در هنگام نشستن و برخاستن موجب شده بود‌ (تصویر زیر).

ایشان در همان سال به مطب ما مراجعه کردند و پس از درمان با طب سوزنی و لیزر، مشکل یبوست برطرف شد و طی عکسبرداری نیز مشخص شد دنبالچه از حالت خمیده به داخل، به حالت اولیه بازگشته است.

دلیل مراجعه فعلی ایشان، سندرم روده تحریک پذیر (IBS) بوده است. پزشک متخصص، پیشنهاد جراحی و خارج کردن ۱۰ سانتیمتر از انتهای روده را دادند.

خوشبختانه پس از درمان با طب سوزنی و لیزرآکوپانکچر، درد و التهاب در روده بهبود یافته و مشکل اسهال و یبوست متناوب برطرف شده است.